Menopoz
Menopoz; yumurtalıkların
aktivitesinin yitirilmesi sonucunda menstrüasyonun kalıcı olarak sonlanmasıdır.
Doğal bir süreç olarak yaş ilerledikçe menopoz görülebileceği gibi cerrahi bir
müdahaleden sonra da kadınlar menopoz dönemine girebilirler.
Menopoz hangi yaşlarda görülür?
Dünya genelinde menopoz yaşı
45-55 aralığındadır. Türkiye’de ise ortalama menopoz yaşı 46-48 olarak
belirlenmiştir. 45 yaşından önce olursa erken menopoz olarak adlandırılır.
Menopozu etkileyen faktörler nelerdir?
Düzensiz adet gören kadınlar
genelde daha erken yaşlarda menopoza girer. İlk adet görme yaşı, doğum yapmış
olup olmama, emzirme, doğum kontrol hapı kullanma gibi faktörler de menopoza
girme yaşını etkilemektedir.
Genetik faktörler menopozu
etkilemektedir. Genellikle kadınlar ailelerindeki diğer kadınlara benzer
yaşlarda menopoza girer.
Yaşanılan iklim, yaşanılan bölge,
stres, metabolik hastalıklar da menopoza girme yaşını etkilemektedir. Ayrıca
sigara kullanımının da menopoza girme yaşını erkene çekebileceğine dair
görüşler bulunmaktadır.
Menopoz döneminde kadınları hangi şikayetler bekler?
·
Regl düzensizlikleri
·
Sıcak basması
·
Gece terlemeleri
·
Sinirlilik
·
Depresif ruh hali
·
İştah artışı
·
Uykusuzluk
·
Konsantre olmada zorluk
·
Baş ağrısı
·
Baş dönmesi
·
Unutkanlık
·
Dikkatsizlik
·
Yorgunluk
·
Çarpıntı
·
Cinsel istekte azalma
Menopozda kemik sağlığı
Östrojen, kemik yoğunluğunun
korunmasında önemli bir rol oynar. Menopoz döneminde östrojen seviyeleri azalır
ve buna bağlı olarak osteoporoz görülebilir. Menopoz semptomlarına yönelik
kullanılan medikal tedavilerin ayrıca kemik sağlığı üzerinde de olumlu etkisi
olmaktadır. Bunun yanı sıra kalsiyum gibi kemik sağlığı üzerine etkisi olan
minerallerin alınması da menopoz döneminde önerilmektedir.
Menopozun her kadında görülüyor
olması doktora başvurmamayı gerektirmez. Aksine özellikle hekim kontrolünde bu
süreç daha kolay atlatılır, yaşam kalitesini düşüren şikayetler azaltılarak
yaşam kalitesi arttırılabilir. Menopoz döneminde hormon replasman tedavileri ya
da fitoöstrojenler gibi ajanlara semptomların giderilmesi veya hafifletilmesi
amacıyla başvurulabilmektedir.
Menopoza dönemi için öneriler
Menopozda kendi kendinize bu
dönemi idare etmek yerine bir hekim yardımı almak her zaman daha faydalıdır. Bu
dönemde uygulanan tedaviler menopoz ile ortaya çıkan şikayetleri önlemeye
yöneliktir.
·
Sigara kullanıyorsanız bırakılması
önerilmektedir.
·
Düzenli egzersiz yapmak sıcak basmaları ve kemik
sağlığı üzerine olumlu etki gösterecektir.
·
Alkol kullanımı, hareketsiz yaşam, aşırı kilo
hayat kalitesini düşürmektedir.
·
Çay, kahve gibi içeceklerin tüketimini mümkün
olduğunca azaltmak önerilmektedir.
·
Baharatlı yiyeceklerden mümkün olduğunca uzak
durmak, yağlı ve şekerli yiyeceklerin tüketimini azaltmak önerilmektedir.
·
Kalsiyum ve D vitamini takviyelerine doktor
kontrolü dahilinde başvurulabilir.
·
Çuha çiçeği (Evening
primrose) yağı, kırmızı yonca (Red
clover), siyahyılan (Cimicifuga
racemosa) gibi bitkisel takviyeler de menopoza bağlı şikayetlerin
giderilmesi için kullanılmaktadır.